न्यूयॉर्कची नवलाई

 मंगळवार २४ सप्टेंबर

सकाळी लवकर उठून उबर करून बॉस्टन लोगन विमानतळावर गेलो. उबर चालक एक महिला होती. ती पण कृष्णवर्णीय , आणि अमेरिकेत येऊन आपले आयुष्य बनवलेली. तिने तिचे काबाडकष्ट व अमेरिकन आयुष्य यांविषयी गप्पा मारल्या आणि तिच्या मुलांना सहज मिळणाऱ्या गोष्टी आणि सोप्या आयुष्याबद्दल खेद व्यक्त केला. स्थलांतर करून आलेल्या आणि परदेशी आयुष्य वसवलेल्या त्या महिला चालकाविषयी सह अनुभूती वाटणे साहजिक होते.
आमच्या गप्पांमुळे उबर राईड मधील वेळ छान गेला.
बॉस्टन न्यूयॉर्क फ्लाईट तासाभराचीच असल्याने कधी न्यूयॉर्क आले कळलेसुद्धा नाही. न्यूयॉर्क विमानतळावरून मॅनहॅटन ला जायला दीड तासाहून जास्त वेळ लागला. सबवे स्टेशन वर डॅन घ्यायला आला होता. सीॲटल मधे राहत असताना(२०१४-२०१६) आम्ही शेजारी होतो. तो त्याच्या बॉयफ्रेंड जॉन्सन सोबत न्यूयॉर्क फिरायला आला होता. आम्ही एकाच हॉटेल वर उतरलो होतो. जेथे डॅनने आमची मोफत रहायची सोया केली होती (कसलेसे क्रेडिट कार्ड पॉईंट्स वापरून). माझी बॅग तिथे टाकून जरा टेकून आम्ही बाहेर पडलो. हॉटेल जवळ च सेंट्रल पार्क होते. चालत तिथे जात असताना रस्त्यावरील एका विक्रेत्या कडून ज्यूस घेतला. न्यूयॉर्क मधील सर्वमान्य बेकायदेशीर फेरीवाला कसा असतो ते कळले. कॅश दिले तर १० डॉलर नाहीतर ११ असे पैसे मोजून तो ज्यूस घेतला.
ज्यूस चे घुटके घेत घेत आम्ही पार्क मधील भटके झालो. हे पार्क इतके मोठे आहे की एका भेटीत संपूर्ण बघणे अशक्य आहे. शिवाय आम्ही पूर्ण संध्याकाळ प्लॅन केली होती. त्यामुळे छोटीशी चक्कर मारून आम्ही पार्कचा आवाका लक्षात घेण्याचा प्रयत्न केला. पार्कमध्ये खरोखरच अशी काही ठिकाणे आहेत जेथून न्यूयॉर्कमधील एकही इमारत दिसत नाही.

सेंट्रल पार्क, न्यूयॉर्क 

एखाद्या जंगलात आलो आहे की काय असे वाटू शकते. पार्कमध्ये खारींचा सुळसुळाट आहे. इथेसुद्धा लोक भरभरून खायला देत असल्यामुळे खारींनी अक्रोड वगैरे नट्स गोळा करणे बंद केले आहे. सेंट्रल पार्क मधे म्हणे खारींना खायला घालणाऱ्या लोकांचा एक क्लब आहे. या क्लब मधील लोक नियमित पणे येऊन खारींना विविध पदार्थ खिलवतात. पर्यटक सुद्धा यात मागे नाहीत. पिझ्झा चवीने खाणारी खार पाहून मी गार पडलो. पार्कमध्ये चालून दमल्यावर आम्ही न्यूयॉर्क सिटी मधील मॅनहॅटन भागात गेलो. तिथे डॅन आणि जॉन्सन चे मित्र भेटले: दाट, जॉन आणि क्रिस्तन! त्यापैकी एक व्हिएतनामी अमेरिकन , एक चिनी अमेरिकन तर एक गोरी अमेरिकन होती. दाट या नावाचा मूळ व्हिएतनामी उच्चार लिहिणे कठीण आहे पण त्याने इतर चिनी किंवा एशियन लोकांप्रमाणे स्वतःचे इंग्लिश नाव ठेवले नाही याचे नवल मिश्रित कौतुक वाटले. इथे एक सांगणे आवश्यक आहे की चीन मधून बाहेर गेलेले आणि कित्येक न गेलेले चिनी लोक सुद्धा एक इंग्रजी नाव ठेवतात जेणेकरून पाश्चिमात्य देशातील लोक त्यांचे नाव नीट उच्चारू शकतील. असे नाव ठेवले नाही तरीही ते लोक चिनी लोकांना नावे ठेवतात हा भाग वेगळा.
उदा. तोंग युंग नावाच्या एका चिनी मित्राने त्याचे नाव अलेक्स ठेवले होते. जॉन चे मूळ चिनी नाव त्याने सांगितले पण गॅस वरून पातेले खाली पडावे आणि त्याचा आवाज व्हावा तसे त्याचे नाव ऐकू आले.
हे दोघेही नर्ड या मनुष्य प्रकारात मोडत होते. एकाला सिटी प्लॅनिंग आणि दुसऱ्याला व्हिडिओ गेमिंग चे व्यसन होते. ते विषय सोडून बाकी कशा विषयी ते बोलतच नव्हते.
दाट ने आम्हाला त्याच्या आवडत्या कोरियन रेस्टॉरंट मधे नेले. तिथे खूपच चविष्ट जेवण मिळाले. मश्रुम करी आणि भात ही माझी ऑर्डर गरमगरम मिळाल्यामुळे बाहेरच्या गारठ्यावर चांगलाच उतारा झाला.

कोरियन मश्रूम करी 

तिथे जेव्हा बिल कॅश ने भरावे असे सुचवले तेव्हा पुन्हा धक्का बसला. भर मॅनहॅटन मधे तथाकथित नावाजलेले रेस्टॉरंट असे बेकायदेशीर पणे कॅश व्यवहार करू इच्छिते हे माझ्या आकलनापलीकडचे होते. पण शेवटी कार्ड ने प्रोपर टॅक्स भरून आम्ही बिल भरले.
जड जेवण होऊनही काही जणांना गोड खाण्यासाठी डेझर्ट स्पेशल रेस्टॉरंट मधे जायचे होते. त्यानंतर मात्र आम्ही त्यांचा निरोप घेतला.
हॉटेल वर येताना चुकून जो रस्ता घ्यायला हवा होता तो न घेतल्याने "जो" ची झलक पहायला मिळाली. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बायडेन हे UN समोर भाषण करत होते आणि भाषण करून जाताना अनेक देशवासी झेंडे घेऊन रस्त्याच्या दुतर्फा थांबले होते.
आम्ही "जो" अनुभव मिळाला तो खूप असे मानून आमच्या हॉटेल वर परतलो.

रॅलीची सुरवात 

बुधवार २५ सप्टेंबर

निवांत म्हणजे फारच निवांत उठलो. नाश्त्याला बाहेर जायच्या ऐवजी ब्रंच साठी गेलो. हॉटेल जवळचेच एक ठिकाण जेथे ऑमलेटच्या नावाखाली बेचव सॅलड, तळलेले बटाटे आणि अंड्याचे फक्त बलक तळून दिले जात होते. ते खाऊन पश्र्चाताप झाल्याने तेथील दिसायला आकर्षक असा २४ थरांचा चॉकलेट केक बांधून घेतला. हा केक २४ सेमी उंच होता, प्रत्येक थर १ सेमीचा. केक हॉटेल वर ठेवून मी न्यूयॉर्क फिरायला बाहेर पडलो.

चॉकलेट केकचे  काही थर 

पुन्हा सेंट्रल पार्क बघायला गेलो मात्र आज एकटा फिरलो कारण त्यांना गेम convention शी निगडीत काही ऑनलाईन meetings होत्या
मी सायकल रेंट करण्याचा निष्फळ प्रयत्न केला. Lyft या अमेरिकन ॲप शी सिटी बाईक rentals जोडलेले होते आणि त्या ॲप ने माझे एकही कार्ड वैध मानले नाही. उबर बाबतीत असा अनुभव न आल्याने थोडी चिडचिड झाली. पुन्हा नुसत्या पायांनी रस्ता तुडवत सेंट्रल पार्क पाहिले. काही सुंदर पक्षी, एक हिरवा सुरवंट, आणि अमेरिकन मॉडर्न गुलामगिरीची काही उदाहरणे: पार्कमध्ये एके ठिकाणी डझनभर लॅटिन आणि कृष्णवर्णीय आया गोऱ्या तान्ह्या मुलांना घेऊन फिरवायला आल्या होत्या. त्यांपैकी एकीशी बोलताना कळले की त्या आया बहुतेक गोऱ्या कुटुंबासोबत च राहतात कारण इतकी स्वस्त आया त्या गोऱ्या कुटुंबाला न्यूयॉर्क मधे मिळत नाही.

जपानी पद्धतीने विकसित केलेला सेंट्रल पार्क मधील एक भाग 

दुपारी ३ नंतर मी डॅन आणि जॉन्सनला भेटलो.

वॉशिंग्टन सेंटर पार्क ही जागा ठरली होती. ही एक छोटी बाग आहे ज्याचा होमलेस लोकांनी त्यांचा अड्डा बनवली आहे.
ठिकठिकाणी मोठ्या आवाजात गाणी लावून नाचणे, art म्हणून पार्क ची पब्लिक प्रॉपर्टी खराब करणे असे उद्योग चालू होते.

तिथे पोचलो तेव्हा इतर काही हौशी कलाकार सुद्धा तिथे होते. एक मुलगी एका हातात शाईची बादली घेऊन दुसरा हात कमरेवर ठेऊन हळूहळू लचकत होती. आजूबाजूला कर्ण कटू आवाजात काहीतरी वाजत होते. त्याला(ही) आजकाल संगीत म्हणतात हा साक्षात्कार झाला. शिवाय त्या संगीतामुळे तिच्या हातातील बादली हिंदकळून त्यातील शाई खाली पांढऱ्या कॅनव्हास वर सांडत होती. अर्थात च तो कॅनव्हास आर्ट पिस म्हणून विकला जाणार होता. कला म्हणजे काय आणि कला समजून घेणे म्हणजे काय यावर जॉन्सन आणि माझ्यात एक उद्बोधक वादविवाद रंगला. एक मत असे होते की कला कायम मोफत आणि सर्वांसाठी उपलब्ध हवी. दुसरे मत होते की कलाकारांना सुद्धा जगण्यासाठी पैसा लागतो आणि तो कलेची कदर करणाऱ्या रसिकांकडून मिळवावा लागतो. त्यासाठी त्यांना आवडेल ती कला (सादर) करावी लागते. यांपैकी माझे मत कोणते ते सांगून काही उपयोग नाही कारण तिसरं एक मत होतं की कलेवर चर्चा झाली तरी तिची उपयुक्तता सिद्ध होते.
ही चर्चा करत करत आम्ही चहा साठी एका खास जागी गेलो.

Chai spot, New York

Chai spot नावाची ती जागा विशेष होती. भारतीय बैठका, गाद्या, लोड तक्के वगैरे टाकून आराम करत लोक पहुडले होते. तिथे चक्क पारले जी बिस्किटे आणि टोस्ट सुद्धा विकायला ठेवले होते. आम्ही मस्त दुधाचा वेलची युक्त चहा ऑर्डर केला. डॅन आणि जॉन्सन ला चहात टोस्ट बुडवून खायला शिकवले.

चाहते टोस्ट बुडवून खाताना डॅन 

घरच्या सारखा चहा आणि तक्के वगैरे वापरून आराम झाल्यावर आम्ही चायना टाऊन परिसरात पायी चाललो. तेथे
पेरू, ड्रॅगन आय बेरीज अशी ट्रॉपिकल फळे मिळाली.

पेरू न्यूयॉर्क मधे 

फळे घेत असताना च पावसाने आम्हाला गाठले. रिपरिप पावसात आम्ही ब्रूकलिन पूल चालत ओलांडला. हा न्यूयॉर्क मधील सर्वांत जुना आणि सर्वांत प्रसिद्ध पूल आहे असे म्हटल्यास वावगे ठरणार नाही. या पुलावर फोटो काढण्यासाठी आणि रहदारी म्हणून खूप गर्दी होती आम्हीही त्या गर्दीतला एक भाग बनत आणि काही फोटो काढत पूल ओलांडला.

ब्रुकलिन पूल, न्यूयॉर्क 

पूल ओलांडून पलीकडे गेल्यावर सर्वांच्याच पोटात कावळे ओरडू लागले होते आता आम्हाला एखादे मस्त रेस्टॉरंट शोधायचे होते त्या संध्याकाळी आम्ही थाय खायचं ठरवले. एका छोटेखानी रेस्टॉरंट मध्ये थाय करी खाऊन आणि बबलटी नावाचा साबुदाणा घातलेला गार्डन चहा पिऊन आम्ही पोटाची क्षुधा शमवली.

हॉटेल वर परत येऊन टाइम्स स्क्वेअर चौकात गेलो. हा चौक पाहून कळते की न्यूयॉर्क रात्री सुद्धा चालूच असते. तिथे रंगीबेरंगी आणि चकाकणारे बिल्बोर्ड्स आणि निऑन साईंस यांनी अक्षरशः डोळे दिपून जातात. तिथे २४ तास चालू असलेल्या एका मॅकडोनाल्ड मधून लीटरभर मिल्क शेक घेऊन तो रिचवत आम्ही टाइम्स स्क्वेअर आणि आजूबाजूचा परिसर फिरलो.
तिथे एक दारुण अनुभव सुद्धा आला. न्यूयॉर्क मध्ये होमलेस भिकऱ्याने तुम्हाला छेडले नाही असे क्वचित च होते. तो तिथला authentic अनुभव म्हणू शकतो. तर झाले असे की टाइम्स स्क्वेअर भागात चालताना डॅन ला एका भिकाऱ्याने पैसे मागितले आणि त्याने नकार दिला. कुठल्याश्या अभिनीवेशाने त्याने आक्रमक संभाषण सुरू केले आणि त्याला ब्लॅक विरुद्ध व्हाईट असा रंग (?) देण्याचा प्रयत्न केला. अर्थातच तो भिकारीकृष्ण वर्णीय होता आणि म्हणून त्याला आजूबाजूच्या इतर तथाकथित नाचऱ्या ब्रेक डान्सर मुलांचा पाठिंबा मिळाला (जे सगळे सुद्धा काळेच होते). जॉन्सन आणि मी डॅन बरोबर चालत नसल्याने त्यांचे फावले होते. एकट्या दिसणाऱ्या डॅन ला त्यांनी पकडले होते. आम्ही त्वरेने त्याच्या बाजूने उभे राहिलो आणि शक्यतो त्यांच्या कांगाव्या कडे दुर्लक्ष करत एकत्र चालू लागलो. एक दोन ब्लॉक ओलांडून गेल्यावर आणि आम्ही शिव्यांना प्रतिसाद देत नाही ने बघितल्यावर त्या भिकाऱ्या ने आमचा नाद सोडला. आम्ही तो अनुभव आजचा शेवटचा म्हणून हॉटेल वर परतलो

Times Square, New York 

"कल हो ना हो " हा न्यूयॉर्क मधे चित्रित केलेला चित्रपट मित्रांना दाखवला. बघता बघता सकाळी आणून ठेवलेला २४ थरांचा केक खायला सुरुवात केली. Pretty woman पासून माही वे होईपर्यंत वरचे १२ थर आम्ही फस्त केले. तीन तासांचा तो लांब चित्रपट जेवढे न्यूयॉर्क दाखवतो ते काही आमचे बघून झाले नव्हते. पण चित्रपट संपेपर्यंत केकचे सर्व थर संपतील असे वाटत होते. पण चित्रपट अर्धा होऊन जाईपर्यंत त्या दोघांना झोप आली आणि केकच्या इतक्या खालच्या थराला आम्ही गेलो नाही. "कल हो ना हो" म्हणत आम्ही तो चित्रपट बघणे लांबणीवर टाकून झोपी गेलो.

गुरुवार २६ सप्टेंबर
सकाळी सकाळीच खालच्या थरांना गेलो आणि उरलासुरला केक संपवला. कालचे पेरू सुद्धा संपवले. आज हॉटेल बदलायचे होते, शिवाय डॅन चा मित्र जॉन येणार होता. नवीन हॉटेल जवळच मॅनहॅटन मधे असले तरी सबवे ने गेलो कारण सकाळीच पाऊस सुरू झाला होता. नवीन हॉटेल वर बॅग्स टाकून जॉनला घ्यायला गेलो. मग एकत्र बेगल खायला गेलो. बेगल म्हणजे ब्रेड सँडविच त्याला बेग ल का म्हणायचं माहीत नाही. त्यात "everything begal" नावाचा एक प्रकार आहे . अमेरिकन पदार्थांची नावे हा एक स्वतंत्र लेखाचा विषय होऊ शकतो. जसे की हॅश ब्राऊन ज्यामध्ये ब्राऊन काही नसते आणि हॅश टॅग लावावा इतकी प्रसिद्धी तर नसतेच. डॅनिश नावाच्या बेकरी पदार्थाचा डेन्मार्क शी काही संबंध असणे दुरापास्त आहे. इंग्लिश मफीन मधे मफिन चा गोडवा तर नसतोच पण इंग्लिश शिस्तीचा कडक-पणा मात्र असतो.

Everything Bagel (सँडविचचा एक प्रकार )

असो, असे हे बेग ल खाऊन आम्ही ९/११ म्युझियम बघायला निघालो. २००१ साली ११ सप्टेंबर रोजी झालेल्या वर्ल्ड ट्रेड सेंटर वरील हल्ल्या ची आठवण जपणारे आणि आपत्ती मधूनही जास्तीत जास्त पैसे कसे कमावता येतील या अमेरिकन मानसिकतेचे ते म्युझियम प्रतीक होते. २००१ साली झालेला
दहशतवादी हल्ला अर्थातच जगाला हादरवून सोडणारा होता मात्र हल्ल्यामध्ये दगावले ल्या नागरिकांना युद्धात शहीद झालेल्या सैनिकांचा दर्जा देणे जरा अतिरेकी वाटले. शिवाय हल्ला झाल्यावर ११ सप्टेंबर रोजी जेव्हा भयभीत नागरिकांना बोटिंद्वारे मॅनहॅटन पासून दूर नेण्यात आले त्या सागरी बचाव मोहिमेची तुलना थेट डंकर्क शी करण्यात आले आहे. ते खरोखर हास्यास्पद आहे.
म्युझियम ची मांडणी मात्र आकर्षक आहे. कोसळलेल्या इमारतींमधील भंगार जर बघायचे असेल तर जरूर या म्युझियम ला भेट द्या. वाकलेल्या लोखंडी तुळया, वेडेवाकडे कॉलम, फाटलेले जळलेले कपडे अशा दळभद्री वस्तू काचनशीन करून ठेवल्या आहेत.

भंगारमधे देण्यालायक लोखंडी तुळई 

जतन म्हणावेसे वाटत नाही कारण अभिमान वाटावा अशा गोष्टी जतन केल्या जातात, लाज वाटावी अशा नाही.
म्युझियम मधील एक भिंत म्हणजे अमेरिकन consumerism चा कळस होता. त्या भिंतीवर शेकडो निळ्या रंगाच्या छटा असलेले चौरस टांगलेले होते. म्हणे ११ सप्टेंबर २००१ रोजी आकाश त्या रंगाचे होते.

निळाई 

Downtown मधील प्राण्यांच्या प्रतिकृती 

Twin Tower जेथे उभा होता तिथे आता एक तळे बांधले आहे 

आणि शेकडो लोकांनी वेगेगळ्या छटा पहिल्या आणि त्या छटा एका कलाकाराने वेगवेगळ्या चौकोनी कॅनव्हास वर उतरवल्या. विमान धडकल्या नंतर च्या करड्या छटा किंवा धुराचे लोण पसरल्या नंतरच्या काळ्या विषण्ण छटा मात्र कुठेच नव्हत्या. पैसे मोजून येणाऱ्या पर्यटकांना निळे नि सावळे मोकळे आकाश दाखवण्या पेक्षा फक्त निळे आकाश दाखवले गेले होते.

म्युझियम च्या शेवटच्या प्रदर्शनात हल्ल्याची आखणी आणि प्लॅनिंग चे सर्व डिटेल्स सनावळी प्रमाणे तारखे सकट दिले होते. शिवाय सर्व हल्लेखोरांची नावे आणि फोटो सुद्धा होते.
बाहेर पडताना अर्थातच म्युझियम शॉप मधून जावे लागते, जिथे काही कारणास्तव ट्विन टॉवर्स ची नक्षी काढलेले कुत्र्यांचे स्वेटर्स आणि मांजरीचे हातमोजे विकायला होते. अर्थात माणसांच्या हुड्या (hoodies) आणि तत्सम निरुपयोगी वस्तू होत्याच. अर्थातच काहीही विकत न घेता आम्ही म्युझियम च्या बाहेर पडलो.

९/११ म्युझिअम बाहेरील एक मॉल 

दाट आम्हाला भेटायला येणार होता त्याची वाट बघत एका पार्क मधे थांबलो. नुसते थांबलो तर आम्ही पर्यटक कसले! कॉफीची तहान आणि पिझ्झाची भूक आम्ही उभ्या उभ्या भागवून घेतली.

दाट आल्यावर स्टेतन आयलंड या बेटावर जायचे ठरले. कारण तिथे जायची फेरी फ्री होती आणि फेरीतून जाताना जगप्रसिद्ध (statue ऑफ लिबर्टी) स्वातंत्र्य देवतेचा पुतळा (तोही फुकट) दिसणार होता.

(अमेरिकन) स्वातंत्र्यदेवता 

फेरीतून स्टेतन आयलंड वर पोचण्यासाठी साधारण अर्धा तास लागतो. न्यूयॉर्क चे इतर बरोज (boroughs) त्यांची skyline मस्त दिसते. मॅनहॅटन, ब्रूकलिन, ब्रॉन्क्स , क्वीन्स आणि स्टेटन आयलंड हे न्यूयॉर्क चे पाच भाग. त्यांपैकी स्टेटन आयलंड हा सर्वांत अप्रसिद्ध म्हणता येईल.
कारण माझ्या सारख्या (म्हणजे अमेरिके बाहेरील लोकांना) ब्रूकलिन, मॅनहॅटन ही नावे तरी ऐकून माहीत होती पण स्टेटन आयलंड हे नाव माहीत नव्हते. निदान स्थानिक रहिवाश्यांना तरी स्टेटन आयलंड माहीत असेल अशी माझी अपेक्षा होती. पण दाट ने घोर निराशा केली. साधा बार किंवा कॅफे सुद्धा त्याला सुचवता आला नाही. अखेर आम्ही गुगल बाबा की जय म्हणून गुगल ने सुचवलेल्या एका बार मधे बियर आणि पॉपकॉर्न घेतले.
स्टेटन आयलंडवर करण्यासारखे / पाहण्यासारखे काही नव्हतेच. फेरीतून ब्रुकलिन ला परतलो. स्टूडेंट कॅम्पस असावा अशा एका रस्त्यावर एका जपानी रेस्टॉरंट मधे गेलो. तेथे असलेली एकमेव शाकाहारी थाळी मी मागवली.

जपानी राईस प्लेट 

तेथील वेटर खरोखर वेट करायला लावत होते. बरीच गर्दी असलेल्या त्या ठिकाणी खाणे यायला बराच वेळ लागला. पण खाणे चविष्ट होते. खाऊन झाल्यावर चालत चालत कुठल्याश्या प्रसिध्द चौकात गेलो. तेथे विशेष गर्दी नव्हती. चौकातील एका पार्क मध्ये जाऊन बाकांवर गप्पा मारल्या. हॉटेल वर उशिराने जाऊन कायम जागे असणाऱ्या त्या शहरात झोपी गेलो.

शुक्रवार २७ सप्टेंबर
आज दिवस भराचा काहीच अजेंडा नसल्याने निवांत उठलो. सगळ्यांचे आवरून होईपर्यंत (विशेषतः जॉन चे) उरलेला "कल हो ना हो" बघून घेतला.

My Ny नावाच्या बेकरी मधे तिथले खास बेगल खायला गेलो. चव मस्त होतीच शिवाय सर्व्हिस सुद्धा छान होती. हसरा मालक आणि खेळकर वावर असलेली त्याची चुणचुणीत वेटर मुले.
तिथेच कॉफी वगैरे पिऊन मी ठरवलेल्या बुटिक कडे निघालो. मला न्यूयॉर्क मधील बुटीक मधे नवीन केशरचना करायची होती. कॉर्न rows असे नाव असलेली ही रचना म्हणजे एकाच डोक्यावर ४ किंवा अधिक वेण्या घालणे होय. त्यासाठी ८०$ मोजावे लागणार होते आणि दीड तास खर्ची घालावा लागणार होता पण छान दिसायचे म्हणजे थोडा खर्च होणारच.

corn rows  करणारी "बार्बरा" 

न्यूयॉर्क मधील एक रस्ता ओलांडताना 

नवीन केशरचना मिरवत पुन्हा टाइम्स स्क्वेअर गाठला. तिथे मस्त फोटो शूट केले. जॉन्सन ने माझे मस्त फोटो काढले.

मॉडेलिंगचा प्रयत्न 

मग हॉटेल वर जाऊन आवरून विश्रांती घेतली. Friday night clubbing प्लॅन होता. त्यानुसार जाताना आधी एका जपानी बार मधे साके प्यायल्या, काही ठिकाणी वाईन विकत घेण्याचा प्रयत्न केला पण ते out of stock होते. त्यामुळे क्लब मधे महागाची कॉकटेल घेणे आले (२५$ एका कॉकटेल साठी जरा जास्त च होते). पण त्या क्लब मधे वाईब मस्त होत्या. २-३ वाजे पर्यंत नाचून मग एका पिझ्झा शॉप मधे जाऊन पिझ्झा स्लाईसेस हादडले आणि ४ नंतर झोपलो.

शनिवार २८ सप्टेंबर
आज चेक आउट असल्याने झकत लवकर उठावे लागले. एकत्र नाश्ता केला आणि मी त्या तिघांना निरोप दिला. आज ते तिघेही परत त्यांच्या त्यांच्या शहरी जाणार होते.

डॅन , जॉन, जॉन्सन आणि मी   

मी खलील नावाच्या काऊच सर्फर कडे निघालो. तो क्वीन्स परिसरात जॅक्सन हाईट्स मधे राहत होता. त्याने आणि त्याच्या इटालियन रूम मेट (फेदेरिको) ने माझे स्वागत केले. त्याच्या कडे अजून एक भारतीय मुलगा राहत होता (विवेक नावाचा) जो जर्मनी मधून फिरायला आला होता. मी आल्यावर लगेचच तो निघाला कारण त्याची बफेलो ला जायची बस होती. विवेक गेल्यावर खलील आणि फेदेरिको ने त्याच्या विषयी तक्रारींचा पाढाच वाचला. विवेक एक दोन दिवस राहतो म्हणून त्यांच्या घरी चक्क दोन आठवडे राहिला होता. तोही काउच सर्फिंग App द्वारे खलीलच्या संपर्कात आला होता. पण विवेक ने घरातील कामे सुद्धा करायला पुढाकार घेतला नाही , वाण सामान आणायला सुद्धा हातभार लावला नाही. इतकेच काय तर खाऊन झाल्यावर स्वतःची ताट वाटी सुद्धा उचलून ठेवली नाही.
हे सगळे सांगून जणू काही मला तिथे कसे वागायचे आहे याची सूचना मिळाली. अर्थात फुकट राहायला मिळत असल्याने घरातील काही कामे करायला माझी काहीच हरकत नव्हती.
जॅक्सन हाईटस हा परिसर अग्गदी भारताळलेला आहे. इतका की रस्त्यावर अमृततुल्य चहा (१ डॉलर ) आणि एका रस्त्याच्या दोन्ही बाजूला लक्ष्मी रोड वाटावा अशी साड्यांची आणि सराफी दागिन्यांची दुकाने!

न्यूयॉर्क मधील लक्ष्मी रोड 

दुपारी खलील बरोबर ब्रूकलिन मधे आलो, त्याच्या मित्राकडे हाऊस पार्टी होती. तिथे तास दोन तास थांबून, थोड्या गप्पा करून मग मी रौनक ला भेटायला पुन्हा शहराच्या दुसऱ्या टोकाला गेलो. तेथे एका स्पीक इझी (speak easy) बार मधे आम्ही भेटणार होतो. अमेरिकेत स्पिक इझी म्हणजे जे बाहेरून बार आहेत असे दिसत/कळत नाही पण अंडरग्राऊंड किंवा हिपस्टर सीन मधे ते प्रसिद्ध आहेत इथेही कॉकटेल महाग होतीच पण आतला ambience मस्त होता. रौनक माझा पुण्यातला शेजारी, आमच्या घराची एक कोपऱ्यातली बॉर्डर यांच्या बंगल्याला लागून आहे. तसं आमच्यात जवळ जवळ एका दशकाचं अंतर आहे पण त्या दिवशी खूप मोकळेपणाने बोलू शकलो. अर्थात मदतीला दारू होतीच, पण जुनी नाती रिफ्रेश झाल्यासारखं वाटलं.
रौनकशी हितगुज संपवून मी खलीलकडे परतलो. फेदेरिको ने पास्ता केला होता. तो गरम गरम पास्ता खाऊन आम्ही रात्रीचा प्लॅन केला.

फेदेरिको पास्ता करताना 

खलील बरोबर त्याच्या घरा जवळील एका क्लब मधे गेलो. त्याचे मित्र मैत्रिणी भेटले. तो क्लब जॅम पॅक्ड असल्याने नाचायला फारसा वाव नव्हता त्यामुळे आम्ही एक एक ड्रिंक पिऊन तिथून काढता पाय घेतला. आणि घरी परतलो.


रविवार २९ सप्टेंबर
खलीलच्या घराजवळ एक खाऊ गल्ली होती तिथे एका इंडियन रेस्टॉरंट मधे खलील आणि मी जेवलो, त्याला माझ्याकडून ट्रीट आणि मला जागा दिल्याबद्दल आभार मानले. खलील हा ब्लॅक गे माणूस असल्यामुळे दोन मायनॉरिटी चा भाग होता. त्याने मोठे होत असतानाची आव्हाने, "आफ्रिकन अमेरिकन" या लेबल विषयी त्याला असलेली घृणा आणि अजूनही काळेपणा मुळे येणाऱ्या अडचणी यांविषयी सांगितले. अमेरिकेत जन्म होऊन सुद्धा फक्त रंगामुळे सतत रडार वर असणे आणि त्यामुळे एकही चूक महागात पडू शकते ही त्याच्या वडिलांनी त्याला दिलेली शिकवण खूप काही सांगून गेली. White privilege हे किती खरे आहे आणि किती relevant आहे याचा प्रत्यय आला.
आमचा brunch संपवून मी एकटा न्यूयॉर्क फिरायला निघालो. काहीच अजेंडा नव्हता, असे नव्हते खरं तर. Amsterdam मधील दोन मैत्रिणींनी दोन गोष्टी आणायला सांगितल्या होत्या. त्यापैकी एक म्हणजे कानातले होते, न्यूयॉर्क मधील एका विशिष्ट ब्रँड चे आणि सिल्वर. त्या दागिन्यांच्या दुकानात नेमके एकच कानातले होते (जोडी नव्हती) . त्यामुळे ती फेरी फुकट गेली. मात्र त्या दुकानाच्या जवळच चाय शॉप होते जिथे डॅन आणि जॉन्सन बरोबर गेलो होतो. आज तिथे एकटाच जाऊन मस्त चहा आणि टोस्ट खाल्ला. तिथल्या गाद्या आणि लोड तक्क्यांचा घरच्या सारखा आराम करण्यासाठी उपयोग झाला.
चहा झाल्यावर ग्रोसरी शॉप मधे जाऊन everything bagel 🥯 या प्रकारचे bagel करण्यासाठी जो मसाला लागतो त्याच्या दोन डब्या आणल्या. सोबत आलूबुखार आणि गाजराचे केक घेतले.
खलील कडे परतलो. जाताना खाऊ गल्लीतून पाणीपुरी पॅक करून घेतली. तिची चव यथातथाच होती पण उदर-भरण झाले.

सोमवार ३० सप्टेंबर

खलील ने चक्क माझ्यासाठी भारतीय चहा केला. अगदी आलं बिलं घालून.

भारतीय चहा by खलील 

तो फक्कड चहा घेऊन आम्ही जॅक्सन हाइट्स ही काय चीज आहे ते पहायला निघालो. या परिसराची उंची खरंच इतकी आहे की एका पॉईंट वरून मॅनहॅटन ची skyline रस्त्यावरून दिसते. तो पॉईंट बघितला आणि तिथून/तिथे काही फोटो काढले. मग आम्ही गेलो ते क्वीन्स परिसराच्या अगदी टोकाला जिथे बऱ्यापैकी बकाल वस्ती आहे आणि जिथे मेट्रो मधे सुद्धा नकोसे वास येतात. एका स्टेशन वर तर जणू मुतारी मधे आंघोळ केलेली एक भिकारीण मेट्रो मधे आली ,आणि अख्खा डबा दबा धरून बसला की ही बया कधी जाते. खलीलच्या म्हणण्या नुसार हे लोक मुद्दाम अंगाला मुत फासून येतात जेणेकरून त्यांना बसायला जागा मिळावी.
शेवटच्या स्थानकावर उतरलो आणि आणखी एक नवा प्रकार बघायला मिळाला. सबवे सर्फिंग: मेट्रो वर चढून काही मुले चक्क स्केट करत होती. असे करताना मेट्रो चालू झाली तर स्केट सकट खाली उड्या घेत होती. चित्तभयानक हा एकच शब्द त्याचे वर्णन करू शकतो. याने जिवाला धोका आहे असे साहजिक विधान मी करेपर्यंत खलील ने गेल्या दोन आठवड्यात मेलेल्या मुलांची बातमी सांगितली. TikTok वर प्रसिद्धी मिळावी म्हणून बहुतेक मुले तसले स्टंट करीत होती.

आम्ही आलो होतो ते पार्क आणि ग्लोब पहायला. पार्क मधे चालत जात असताना खलील निर्दयपणे आणि हिरीरीने
Lantern flies (कंदील माशी बहुतेक) ना चिरडत होता. विचारल्यावर त्याने सांगितले की ही invasive species असून चायनीज लोकांनी इथे आणली आहे आणि त्यांना दिसता क्षणी मारावे (म्हणजे माशांना, चायनीज लोकांना नव्हे) असा फतवा तेथील नगरपालिकेने काढला होता.

त्या पार्क मधील गलोब म्हणे immigrant साठी खूप महत्वाची आहे. ग्रीन कार्ड मिळाले की साजरे करण्यासाठी लोक इथे येतात. immigrant लोकांचा देश तसेच मिळून मिसळून राहणाऱ्या लोकांचा देश असे ती globe ची प्रतिकृती अधोरेखित करते. Globe पाशी एक प्रदक्षिणा घालून, पार्क मधील उन्हाचा आनंद घेत आम्ही स्टेशन कडे परतलो.

जॅक्सन हाईट्स मधील ग्लोब 

माझे सामान पॅक करून मी विमानतळाकडे निघालो. अमेरिका-वारी निर्विघ्नपणे पार पडली होती. Amsterdam कडे जाणारे विमान घराची हुरहूर लावत होते. ऑटोमॅटिक पासपोर्ट कंट्रोल झोन मधून गेल्यावर पलीकडील ऑफिसर ने वेलकम होम म्हटले (डच मधे "वेलकम तेरुख") आणि पासपोर्ट वर visa cha शिक्का नसूनही नेदरलँड माझे होम यावर शिक्कामोर्तब झाले होते.

(समाप्त)

बॉस्टन मधील घष्टन

 बॉस्टन विमानतळावर विमान उतरले तेव्हा चांगलाच पाऊस पडत होता. उबर पिक अप पॉइंट शोधणे एक दिव्य ठरले. दोन तीन मजली पार्किंग आणि प्रत्येक मजल्यावर राईड शेअरिंग ॲप चे पिक अप होते. दोन मजले खाली वर करून ५-१० मिनिटांनंतर एकदाचा तो कावलेला उबर चालक सापडला. बिचारा थांबून राहिला होता. एखादा दुसरा असता तर राईड कॅन्सल करून गेला असता.

जुल्स मला घ्यायला दारापाशीच थांबला होता. त्याने चक्क गरमागरम पराठे करून माझे स्वागत केले. जोडीला त्याच्या पाकिस्तानी प्रेयसीने केलेला मटार पुलाव आणि रायते होते. तिचे नाव "कायनात" हे फक्त हिंदी चित्रपटात शाहरुख खानच्या तोंडी च ऐकले होते. त्यांनी माझे छान आदरातिथ्य केले. चकली आणि फरसाण चे भरून ठेवलेले डबे बघून तर एखाद्या भारतीय घरी असल्या सारखे वाटले. माझा बेड तयार करून ठेवला होता. मस्तपैकी आंघोळ करून लवकर झोपलो.

बॉस्टन मधील भारतीय जेवण

रविवार २२ सप्टेंबर

जुल्स ने नाश्त्याला पुन्हा गरम गरम पराठे केले. माझ्या पद्धतीने सुद्धा मी त्याला दोन पराठे करून दाखवले.

पराठे करताना जूल्स 

नाश्ता करून जुल्स जिम ला गेला आणि मी वॉक साठी बाहेर पडलो. जॉन फित्झिराल्ड केनेडी या अमेरिकेच्या एका माजी राष्ट्राध्यक्षाचे घर बाहेरून पाहिले. बॉस्टन युनिव्हर्सिटी student village मधे जाऊन तेथील gym पाहिले. Christie बरोबर Life Live नावाच्या रेस्टॉरंट मधे जेवलो. तिला ८ वर्षांनी भेटत होतो. बऱ्याच शिळोप्याच्या गप्पा झाल्या. तिच्या दोन मांजरी, आमचे सीॲटल चे मित्र सगळ्याला उजाळा दिला. ब्लू स्पिरुलिना स्मूथी पिऊन एकमेकांचा निरोप घेतला.

ख्रिस्टी आणि मी बॉस्टन मधे  

ब्लू बाईक रेंट करून मी बॉस्टन डाउनटाउन मध्ये गेलो. सायकलच्या लेन्स हिरव्या रंगाने मार्क केल्या होत्या. ऑस्टिन पेक्षा बरीच चांगली अवस्था होती. सायकलला थोडा तरी मान होता. जुल्स आणि कायनात आधीच डाउनटाउन मधे गेले होते. त्यांना भेटलो आणि आमची छोटीशी वॉकिंग टूर सुरू झाली. बॉस्टन चे डाउनटाउन थोडेसे लंडन सारखे वाटते. बऱ्याच जुन्या धाटणीच्या इमारती आणि लाल विटांची घरे (म्हणजे लाल विटा स्पष्ट दिसतील अशी घरे, इतर घरांमध्ये ही लाल विटा वापरल्या असतील तरी त्या प्लॅस्टर वगैरे करून झाकल्या होत्या).
एका मोठ्या मॉल मध्ये फुलांचे प्रदर्शन बघायला गेलो. मॉल मधे ठिकठिकाणी फुलांनी माणसाचे पुतळे सजवले होते. त्यात एक तथाकथित मुघल कालीन भारतीय स्त्री ची प्रतिमा होती. तिला पिवळ्या फुलांचा साज चढवला होता.
Newberry street नावाच्या प्रसिद्ध रस्त्यावरून चालत आम्ही तेथील खास शैलीत बांधलेल्या इमारती पहिल्या आणि अर्थातच फोटो काढले.

जूल्स आणि मी बॉस्टन मधे  

कायनात आमचे फोटो काढून अभ्यास करायला घरी निघून गेली. जुल्स आणि मला छान गप्पा करायला वेळ मिळाला. नदी किनारी पार्क मधे चालता चालता आम्ही निवांत हितगुज केले. ऊन खात खात आकाश आणि त्याचे मन दोन्ही मोकळे होत होते. मुलीच्या येण्याने आयुष्यात होणारे बदल हे सार्वत्रिक असतात हे लक्षात आले. त्याचे उर्दू शिकणे, भारतीय/पाकिस्तानी स्वयंपाक करायला आणि तिखट खायला शिकणे सगळेच मजेदार होते. Acorn street पर्यंत सोबत करून जुल्स त्याच्या घरी गेला. Acorn शोधायचा बराच प्रयत्न करूनही त्या रस्त्यावर काही केल्या acorn सापडला नाही.

Acorn street , बॉस्टन 

मग लक्षात आले की रस्त्यावरील ८ क्रमांकाच्या घरावर अकॉर्न च्या आकाराचा knocker होता, त्यामुळे त्या रस्त्याला तसे नाव मिळाले होते.

घर क्र. ८ Acorn street 

बॉस्टन कॉमन नावाच्या पार्क मधे फिरायला गेलो. तिथे शेकडोच्या संख्येने खारी होत्या. नुसत्या बागडत नव्हत्या तर बाकांवर बसलेल्या गरीब पर्यटकांना दम देऊन तर कधी काकुळतीला आल्या सारखे दाखवून त्यांच्या कडून खाऊ मिळवत होत्या. साहजिकच खाऊन माजलेल्या आणि त्यामुळे ढोल्या झालेल्या त्या खारी त्यांच्या ढोल्यांमधे मावत नव्हत्या. बॉस्टन कॉमन मधे खारींचा असा मुक्त संचार बघणे अनकॉमन होते.

बॉस्टन कॉमन 

खारींच्या लीला बघून मी Macy's मधे गेलो. एक ट्रीप पुरता वापरता येईल असा टॉवेल घेतला. संध्याकाळी एवन कडे जेवायचे निमंत्रण होते. एवन ब्रुसेल्स मध्ये भेटला होता आणि आम्ही निर्वासितांना कॉम्प्युटर एकत्र शिकवले होते. तो नुकताच बॉस्टन मध्ये move झाला होता. त्याच्यासाठी वाईन घेतली . त्याचे घर पूर्ण रिकामे होते. वाईन ओपनर सुद्धा नव्हता की बसायला खुर्च्या.
पण त्याने हॉल मध्ये मेणबत्त्या लावून बाजूला सतरंज्या घातल्या होत्या. ओवन मधे टाकून बनवता येतील असे पदार्थ आणले होते. रेडी टु इट असे इंडियन पदार्थ होते (छोले, पालक पनीर) पण त्याबरोबर खाता येतील असे नान किंवा भात असे पदार्थ नव्हते. त्याचा चुलत भाऊ बेंजी त्याच्या शेजारी राहत होता. त्याच्याकडून भात आणि पातेले घेऊन आम्ही तिथे भात रांधला. Mulled tea आणि वाईन पीत गप्पा केल्या. एवानचा मित्र joao जोआओ आणि माझा मित्र जुल्स हे पण जेवायला आले होते. जोआओ MIT मधे phd करत आहे आणि शिवाय बरनिंग मॅन ला जाऊन आलेला होता. त्याचा सेन्स ऑफ ह्यूमर आवडला. त्याने सांगितलेला एक जोक चांगलाच लक्षात राहिला. How does a mansplainer get his water? Answer " From a Well actually".
एवनचा भाऊ बेन्जी डॉक्टर होण्यासाठी अभ्यास करत होता. त्याच्यात शालासुलभ उत्सुकता होती. आणि आमच्याशी बोलताना त्याचा उत्साह ओसंडून वाहत होता. त्याने आमच्या साठी कूकी बेक केल्या.
संपूच नये असे वाटणारे ते गप्पांचे गाव आवरते घ्यावेच लागले.
झोपताना एवान ला एक अनोखी फरमाई श केली. फ्रेंच गोष्ट ऐकत झोपावे असे मला वाटत होते. फ्रेंच भाषेचा ध्वनी मला फारच गोड वाटतो आणि एव न उत्तम फ्रेंच बोलू शकतो. त्याने फ्रेंच व्यंग चित्रकाराने केलेले एका मांजरीचे पुस्तक वाचून दाखवले.

mull केलेली वाईन 

सोमवार २३ सप्टेंबर

MIT कॉलेज ची टूर बुक केली होती. त्यासाठी सकाळी सकाळी लवकर आवरून आम्ही पावणे दहाच्या सुमारास त्यांच्या स्वागत कक्ष असलेल्या इमारतीत पोचलो. फक्त जाहिरात असेल असे वाटलेल्या प्रेझेंटेशन मधून MIT बद्दल काही रंजक गोष्टी समजल्या.

कुनिही MIT मधे आला की त्याला ६ कोर्सेस कम्पल्सरी घ्यावे लागतात. त्यांपैकी दोन Calcuis शी निगडीत आहेत. सायकॉलॉजी शिकणाऱ्या विद्यार्थ्याला सुद्धा Calculus शी संबंधित हे कोर्सेस करावेच लागतात.

शिवाय पोहणे ही एक graduation requirement आहे. पोहता येत नसेल तर तुम्हाला डिग्री मिळत नाही. बॉस्टन मधे बरेच तलाव आणि नदी असल्यामुळे पोहता न आल्यामुळे आमचे गुणवंत विद्यार्थी मरु नयेत असा त्यामागे उद्देश असावा.

MIT मधे वर्गांत रँक किंवा डिग्री साठी ऑनर्स अशा गोष्टी अस्तित्वात नाहीयेत. कारण नाहीतर विद्यार्थी एकमेकांशी स्पर्धा करतील आणि collaboration (परस्पर सहयोग?) कमी होईल.

MIT, Boston 

MIT चा सुप्रसिद्ध डोम  

आमची टूर गाईड दुसऱ्या वर्षाची विद्यार्थिनी होती जिला MIT बद्दल फारशी माहिती तर नव्हतीच शिवाय टूर गाईड कडे असायला हवा तो उत्साह सुद्धा नव्हता. आमच्या प्रश्नांना ती गुगल करा असे त्रोटक उत्तर देत होती. अर्ध्या तासानंतर कंटाळून आम्ही टूर मधून शब्दशः काढता पाय घेतला. जोआओ ज्या इमारतीत कामाला होता तेथे गेलो. त्याने आमचे चांगले स्वागत केले आणि आम्हाला brain and cognitivie science बिल्डिंग ची चांगली ओळख करून दिली. त्याचे ऑफिस दाखवले. मेंदूच्या रचनेची प्रेरणा घेऊन बनवलेले sculpture दाखवले.
MIT नंतर एवन ला घरी काम असल्याने मी एकटाच शहरात गेलो.

बॉस्टन मधील माझ्या कंपनीच्या सहकाऱ्यांना भेटलो आणि आम्ही एकत्र लंच केला.

Crunchr टीम @ बॉस्टन 

बॉस्टन वॉकिंग टूर साठी गेलो. Long wharf नावाच्या डॉक ला जिथे बोटी बघता येतील आणि फेरी घेता येतील अशा फेरी टर्मिनल पर्यंत चालत गेलो. वाटेत पुन्हा बॉस्टन कॉमन या पार्क मधून फेरफटका मारला . Dunkin donuts कडे ढुंकूनही पाहिले नाही.

फेरी टर्मिनल डॉक 

पावला-पावलावर दिसणारे इतिहास जतन करण्याचे प्रयत्न 

बॉस्टन मधील एक रंगीत चौक 

सोनेरी गाढवाची गोष्ट सांगत लोकांना गाढव बनवणारा टूर गाईड 

साडे सहा वाजता सालसा क्लास साठी जायचे होते. त्यासाठी बॉस्टन मेट्रो वापरून बघितली. बऱ्यापैकी युरोपियन मेट्रोज सारखीच होती. जुल्स, कायनात आणि त्यांचा मित्र अली सगळे सालसा नाचासाठी तय्यार होते. साधारण तासाभराचा क्लास होता. मी आधी सालसा शिकलेलो असल्याने बेसिक्स माहीत होते. पण त्या क्लासमध्ये छान नवीन turns (म्हणजे वळणे नव्हे तर गिरक्या) शिकायला मिळाले/मिळाल्या. मनसोक्त गिरक्या घेऊन आणि क्लास चालू असताना एकमेकांच्या फिरक्या घेऊन आम्ही सालसा क्लास ची मजा लुटली.
क्लास नंतर जुल्स आणि कायनात बरोबर एक चक्कर मारली. एवन एव्हाना क्लासच्या परिसरात आला होता. त्याच्याबरोबर कायनात ने सुचवलेल्या थाय रेस्टॉरंट मध्ये गेलो. आम्हाला बसायला नेमकी फिश टँक शेजारची जागा मिळाली होती. त्यामुळे ऑर्डर केल्यावर माश्यांचे निरीक्षण आणि त्यांवर अनावश्यक टिप्पणी करण्यात वेळ मजेत गेला.
आमचे जेवण पूर्ण होईपर्यंत एक सोनेरी मासा एका कोपऱ्यात न हलता बसून/उभा राहिला होता, किंवा तरंगत होता (पण तो तर पाण्यात बुडालेला होता, असे म्हणूया की तो पाण्या खाली अविचल समाधी मधे गेला होता) तो मेला आहे असे मी सुरवातीच्या पाच मिनिटांतच मी जाहीर केले होते मात्र एवनच्या मते तो निराश मासा होता कारण त्याला त्या पिंजऱ्यात कोंडले गेले होते. ते काही का असेना, आमचे जेवण झाले तसे तो मासा हलला, नुसता हलला नाही तर सुळकन शोभेच्या खडकांत कोरलेल्या शोभेच्या कपारीत शिरला. आम्ही रेस्टॉरंट मधून बाहेर पडलो आणि consumerism नावाच्या खडकातील कुठली शोभेची कपार आम्हाला भुलवती आहे ते बघू लागलो. मेट्रोने एवनच्या घराच्या जवळ गेलो आणि त्या परिसरातील काही शोभिवंत इमारती आणि कारंजी यांचे फोटो काढून घरी परतलो. उद्या सकाळची फ्लाईट लवकर असल्यामुळे लवकर झोपी गेलो.

(क्रमशः)